Stress? Nee, ik heb helemaal geen stress.
Laatst was ik in gesprek met een 40+Vrouw. Dit was haar antwoord op mijn vraag of ze spanning ervoer in haar leven. Wow dacht ik toen. Wat knap dat je je leven zo op orde hebt dat je totaal geen stress ervaart. Ik was van mening dat iedereen wel eens spanning ervaart. Ik in ieder geval wel.
Haar antwoord strookte echter niet met de klachten die ze omschreef. Die deden toch een bepaalde mate van spanning vermoeden. Aan mij dus de schone taak om verder te zoeken naar mogelijke oorzaken van de klachten. Aan het eind van het gesprek bleek echter dat er wel degelijk spanning in haar leven was.
Signalen
We vinden het allemaal zo normaal dat we druk zijn, de hele dag bezig, dat we niet altijd in de gaten hebben wanneer ons lichaam signalen afgeeft uit protest. Je kunt het vergelijken met het rode lampje op je dashboard dat aangeeft dat je benzine bijna op is. Wat doe jij wanneer jij het lampje ziet branden? Je rijdt naar het dichtstbijzijnde benzinestation en gooit de tank vol. En wat doe je wanneer er in geen velden of wegen een benzinestation te zien is? Dan ga je waarschijnlijk wat rustiger rijden. Signalen als slaapproblemen, vermoeidheid, hoofdpijn, laag libido, prikkelbaarheid zijn voorbeelden van de rode lampjes van jouw lichaam. Het is tijd om bij te tanken.
Acute stress vs langdurige stress
In de basis is er niets mis met stress. Sterker nog je hebt een bepaalde mate van spanning nodig om het beste uit jezelf naar boven te halen. Wanneer je oog in oog komt te staan met een tijger die in jou een lekker hapje ziet, ervaar je acute stress. Je lichaam maakt het hormoon adrenaline aan. De adrenaline zorgt ervoor dat je je paraat maakt voor de vlucht of het gevecht van je leven. Zo werkt stress zelfs levensreddend.
De stress waar wij het in onze huidige tijd over hebben, is vaak langdurige stress. Dan komt het bekende stresshormoon cortisol om de hoek kijken. Hier heb ik al eerder over geschreven in mijn blog ziek tijdens de vakantie.
Waarom ik nu weer over stress begin? Ongeveer 80% van alle klachten die wij vertonen hebben stress als onderliggende factor. Me dunkt dat we hier dus aandacht aan mogen besteden.
Wat is nu eigenlijk stress?
Stress is de spanning die ontstaat wanneer het verschil tussen moeten en willen/kunnen langdurig te groot is.
Voordat je kunt weten hoe met je stress om te gaan, is het goed om helder te hebben waar de stress door wordt veroorzaakt. In mijn consults gebruik ik hiervoor het model van Fransen. Dit is een eenvoudige en heldere manier om in kaart te brengen wat jouw stressoren zijn.
Stressmodel van Fransen
Stress kan worden veroorzaakt door druk van buitenaf. Hierin kun je een onderscheid maken in objectieve druk en subjectieve druk.
Objectieve druk is gebaseerd op feiten. Het zijn de leefomstandigheden in werk en of privé zoals ze zijn. Wanneer jij iemand jouw objectieve druk beschrijft, zal de luisteraar het met je eens zijn.” Wow, ja jij ervaart druk”. Hopelijk krijg je dan meteen goed advies: “Ga hulp vragen; Maak een prioriteitenlijstje; Kijk of je bepaalde taken kunt delegeren; Zeg ook eens nee tegen bepaalde taken, hoe leuk je ze misschien ook vindt. Voorkom dat willen moeten wordt”.
Subjectieve druk is meer hoe jij de dingen ervaart. Vaak zijn het irreële stressverhogende gedachten voortkomend uit angst. Je kunt subjectieve druk verminderen door je 20% op het probleem te focussen en 80% op de oplossing.
Leer jezelf ook aan om negatieve (niet helpende) gedachten om te zetten naar positieve (helpende) gedachten. Cognitieve gedragstherapie kan je hierbij helpen.
Uiteindelijk komt het erop neer dat je meer gaat doen wat je energie geeft en minder wat je energie kost. Zo kun je de balans tussen moeten en willen weer herstellen.
Om druk van buitenaf te weerstaan, heb je je eigen innerlijke veerkracht is. Hoe groter die is hoe beter jij met druk van buitenaf kunt omgaan. Je innerlijke veerkracht bestaat uit je fysieke veerkracht en je geestelijke veerkracht. Je geestelijke veerkracht wordt gevormd door zingeving, ondersteunende relaties en positief denken. Je fysieke veerkracht vergroot je door goed voor jezelf te zorgen middels gezonde Voeding, voldoende Beweging en een optimale Psyche.
Wil je meer weten hierover? Neem gerust contact op met VoedingBewegingPsyche.